Trong không khí vui tươi của lễ hội Katê năm 2020. Sáng ngày 16/10/2020 tại tháp Pô klông Garai đã diễn ra Lễ rước y trang từ đền thờ Pô Klong Girai, thôn Phước Đồng 2, thuộc Xã Phước Hậu lên tháp Pô Klong Girai thuộc phường Đô Vinh, thành phố Phan Rang - Tháp Chàm. Lễ hội Katê thường được đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn tại tỉnh Ninh Thuận tổ chức hằng năm vào ngày 01 tháng 7 Chăm lịch, tương ứng với khoảng thời gian vào tháng 9, 10 hoặc tháng 11 Dương lịch. Với quy trình từ xưa đến nay, vào ngày đầu tiên lễ hội Katê diễn ra trên các đền, tháp, ngày thứ hai ở ngôi nhà chung của làng, ngày thứ ba ở nhà cả sư, từ ngày thứ tư đến hết ngày 10/7 lịch Chăm, phần lớn là tại các hộ gia đình. Đây là dịp cuối mùa thu, cũng là lúc mà mùa màng của người Chăm đã thu hoạch xong, là lúc nhàn rỗi, nghỉ ngơi để chuẩn bị bước vào vụ mùa tiếp theo.
Thông qua lễ vật cúng tế do các cộng đồng người Chăm dâng lên các đền - tháp và trong các gia đình, thì tết Katê có nguồn gốc từ các nghi lễ nông nghiệp. Trong dịp này, người Chăm cúng tổ tiên, ông bà tại gia đình và tưởng nhớ đến các vị thần sáng tạo ra vũ trụ ngự trị trên các đền, tháp, trong đó có cả Bà Mẹ xứ sở (Pô Inư Nưgar) và các nhân vật lịch sử (thường là vua) được đồng nhất với thần linh ngự trị trên các tháp như vua Pô Klong Garai, Pô Rôme,... đã có công dạy cho con cháu biết dệt thổ cẩm, làm đồ gốm, trồng lúa… và luôn độ trì mưa thuận gió hòa, giúp con cháu có đời sống ngày càng no ấm; các vị chức sắc còn đại diện cộng đồng bày tỏ lòng biết ơn Đảng, Nhà nước đã quan tâm, chăm lo đời sống đồng bào ngày càng khấm khá nên diện mạo các làng Chăm ngày càng tươi đẹp hơn.
Lễ hội Katê hay tết Katê vốn là một hình thức tổ chức lễ hội cổ truyền của đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn, phạm vi của lễ hội tương đối rộng, mang tính cộng đồng cao, có nhiều sinh hoạt văn hóa dân gian đặc sắc.
Nhiều hoạt động tại phần tế lễ trang trọng đặc sắc, mang đậm bản sắc dân tộc mà người Chăm Ninh Thuận còn lưu truyền hầu như còn nguyên vẹn, phần hội du khách sẽ được tham gia và trải nghiệm, thưởng thức các tiết mục ca múa nhạc đặc sắc tại tháp Pô Klông Garai, các cuộc thi về Gốm Chăm…
Tham gia vào Lễ hội Katê 2020 du khách có thể trải nghiệm, khám phá quần thể tháp Chăm cổ kính, thưởng thức chương trình văn nghệ, cùng xem, cùng múa hát với các thiếu nữ Chăm kiều diễm, dân tộc anh em Raglay, hòa mình vào phong tục truyền thống của đồng bào Chăm, …
Lễ hội Kate diễn ra trong một không gian rộng lớn, thu hút mọi thành viên, gắn kết cộng đồng, đến với Ninh thuận trong mùa lễ hội du khách không chỉ được đắm chìm trong nền văn hóa Champa lâu đời, mà còn có thể kết hợp đi tham quan nho Ba Mọi, đắm mình trong làn gió mát lành của biển Ninh Chữ, vi vu trên cung đường mới ven biển…đây là những điểm du lịch hấp dẫn gần với khu vực diễn ra lễ hội nên rất thuận tiện cho việc di chuyển.
Hương Lan
Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch.
