Ninh Thuận: Làng nghề dệt thủ công Mỹ Nghiệp trở lại sau đại dịch

Sau thời gian dài chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 phải ngừng hoạt động, hiện nay, làng nghề Mỹ Nghiệp - làng nghề truyền thống nổi tiếng nhất của tỉnh Ninh Thuận đang dần hồi phục trở lại. Trong làng các hoạt động dệt đang tạo nên không khí vui tươi, là điểm nhấn hấp dẫn thu hút du khách đến với xứ "Nắng như Phan, gió như Rang".

Nghệ nhân Kiều Thị Mỹ Thuận miệt mài bên khung dệt

Chúng tôi đến làng dệt thủ công Mỹ Nghiệp (thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước) những ngày này, chứng kiến bà con nơi đây rất phấn khởi trở lại với nghề sau thời gian dài chịu ảnh hưởng của dịch bệnh. Con đường trung tâm làng Mỹ Nghiệp với những ngôi nhà xinh xắn rực rỡ màu sắc của đồng bào Chăm. Tại làng nghề, các nghệ nhân chăm chỉ, cần mẫn tay thoăn thoắt đưa những con thoi lướt lướt trên khung dệt để tạo ra những tấm vải thủ công tinh tế, màu sắc hoa văn độc đáo.

Nghệ nhân Thuận Thị Trào (50 năm gắn bó với nghề dệt Mỹ Nghiệp) cho biết: Các sản phẩm dệt tại đây được làm hoàn toàn thủ công, nghề dệt cũng được lưu giữ đời này sang đời khác bằng hình thức "mẹ truyền con nối". Phụ nữ làm nhiệm vụ chính dệt vải, đàn ông sẽ nhận trách nhiệm cắt may thổ cẩm thành sản phẩm. Nguyên liệu chính làm nên thương hiệu dệt Mỹ Nghiệp chính là cây bông vải được trồng tại chính địa phương. Sau đó, phải trải qua rất nhiều công đoạn: bông sau khi thu hoạch được tách hạt, se sợi, cuộn, ngâm, dập, nhuộm, hồ, chải, đánh bóng rồi đem phơi. Tiếp đến là khâu nhuộm được coi là quan trọng nhất, đòi hỏi kinh nghiệm, thẩm mỹ cao để pha màu sao cho đa dạng mà vẫn hài hòa. “Tất cả các màu đều được làm từ lá, vỏ cây rừng, như màu đen lấy từ lá cây chùm bầu đem ngâm bùn non, màu đỏ từ mủ cây cánh kiến, màu xanh từ lá vỏ cây tram”, nghệ nhân Thuận Thị Trào nói.

Giới thiệu các sản phẩm dệt

Chị Kiều Thị Mỹ Thuận (40 tuôi), một nghệ nhân có tay nghề giỏi tại đây cho rằng: Dệt hoa văn cổ trên các tấm vải được xem là khâu khó nhất trong các công đoạn dệt. Để dệt được những hoa văn này, người nghệ nhân phải có kỹ thuật giỏi và phải luyện qua thời gian rất dài. Các biểu tượng hoa văn cổ mang đậm bản sắc dân tộc Chăm được dệt trên các tấm vải gồm: hình quả trám, hình rồng cách điệu, thần đèn, thần Siva...

Trong khi các nghệ nhân nữ chuyên dệt thì các nghệ nhân nam tại làng nghề này chủ yếu làm các công đoạn cắt vải và may vá tạo ra các sản phẩm thủ công: túi sách, ba lô, khăn…để bán cho khách du lịch. Anh Phú Minh Thuần, nghệ nhân có 15 năm gắn bó với nghề cắt vải may hàng thủ công tại đây, cho biết: Ngoài sản phẩm tấm thổ cẩm thô, làng Mỹ Nghiệp hiện tại đã có rất nhiều sản phẩm đa dạng khác, phải kể đến khăn rằn, khăn Chăm, túi xách, ví, áo sơ mi, áo khoác, váy, mũ, khăn trải bàn, khăn trải giường. Hiện nay, mức thu nhập của anh Phú Minh Thuận là khoảng 7,5 triệu – 8 triệu đồng/tháng. Mức thu nhập không cao, nhưng nghề dệt đã tạo ra công ăn việc làm ổn định cho người dân nơi đây.

Lãnh đạo UBND thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước cho biết: Hiện nay, làng nghề Mỹ Nghiệp có 700 hộ với khoảng 4.000 nhân khẩu, thì đã có tới 500 thợ dệt tay nghề cao, đầy kinh nghiệm gắn bó lâu năm với khung dệt. Các sản phẩm dệt tại đây một phần xuất ra thị trường các tỉnh, phần còn lại phục vụ bán cho khách du lịch đến tham quan tại làng nghề.

Lãnh đạo thị trấn Phước Dân kiểm tra các sản phẩm truyền thống tại làng nghề

 Từ xa xưa làng có tên Chăm là Ca Klaing, tên tiếng Việt là Mỹ Nghiệp. Theo truyền thuyết thế kỷ XVII, một người phụ nữ tên Ponagar đã đến vùng đất này, nhận thấy khí hậu nơi đây thích hợp với việc trồng bông lấy tơ dệt vải. Bà đã truyền lại nghề cho Ong Xa và bà Chaleng là hai vợ chồng đang sinh sống ở làng. Từ đó, cùng với làng gốm Bàu Trúc, Mỹ Nghiệp đã được phát triển đến tận ngày nay.

Nguồn: baovanhoa.vn