Thưởng thức trái Xay Nhung rừng Vĩnh Hy vừa lạ, vừa ngon
Khi đến Ninh Thuận ngoài các đặc sản nổi tiếng như nho, táo, hành, tỏi, măng tây, mủ trôm…đã quá quen thuộc thì trái xay nhung vừa lạ, vừa ngon mang hương vị rừng núi mà thực khách nhất định không thể bỏ qua. Sở dĩ gọi là trái xay nhung vì ở ngoài lớp vỏ có một lớp lông tơ mịn như nhung phủ lên bên trên vỏ. Cây xay nhung thường mọc trên núi cao của địa phận Vĩnh Hy và được người Raglai sống quanh chân núi thu hái khi đến mùa trái chín. Trái xay nhung chín vào tháng 7 đến 9 dương lịch và được bày bán ở các chợ làng gần núi - khu các dân tộc thiểu số sinh sống và cũng được bán trong chợ lớn Phan Rang.
Trái xay có mùi rất lạ, rất đặc trưng của một loại trái cây rừng nên không bao giờ bị nhầm lẫn với các loại trái cây khác. Trái xay có hình bầu dục hơi dẹp, bên ngoài lớp vỏ có màu đen đen nâu thẩm. Lớp vỏ bên ngoài của trái giòn, chỉ cần dùng tay ấn nhẹ là sẽ làm vỡ lớp vỏ để lộ ra lớp thịt bên trong. Thịt bên trong trái thường có màu vàng đậm, thịt xốp và mềm. Khi ăn vào miệng, cảm giác đầu tiên ta có thể nhận thấy là vị chua chua, nhưng để lâu hơn một chút ta sẽ thấy vị chua chua ấy tan biến mà đọng lại là vị ngọt thanh rất riêng biệt trong miệng.
Để thưởng thức trọn vẹn hương vị của nó và có thể cung cấp xay nhung quanh năm thì người nông dân đã chế biến thành những sản phẩm như xay rim đường, say trộn muối ớt… Say rim đường có nghĩa là trái xay đem rim với nước đường, xong vớt ra bỏ vào hộp rồi cho một ít nước đường vào. Còn xay rim muối ớt thì đem trái xay rim với muối ớt cho khô rồi cho vào hộp. Hiện nay nhiều du khách đặc biệt là những bạn trẻ xem xay nhung là món ăn vặt khoái khẩu. Bởi vậy, dù chỉ là một món ăn dân dã nhưng xay nhung Vĩnh Hy đã làm “say” lòng biết bao thực khách.Và xay nhung luôn được lựa chọn cho những người đi du lịch mua về làm quà tặng cho người thân hoặc bạn bè. Nếu ai chưa từng thưởng thức trái xay nhung rừng thì khi có dịp đến Ninh Thuận đừng quên ăn thử nhé./
Thanh Phương-Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch Ninh Thuận
